2019 r. Powiat Hajnowski kończy na inwestycyjnym plusie – tylko w minionym roku z budżetu samorządu na realizację projektów wydatkowano ponad 12 mln zł, z czego 10,4 mln zł to środki zewnętrzne (unijne i krajowe) zaś 1,8 mln zł to fundusze własne. 2019 rok to 19 projektów, z których większość znajdzie swoją kontynuację w 2020 r.
Projekty inwestycyjne
To, co widać na pierwszy rzut oka dokonując przeglądu realizowanych przedsięwzięć, to ich różnorodność tematyczna. Powiat podjął się realizacji dużych projektów inwestycyjnych jak scalenia na obiektach: „Kotłówka” w gminie Narew, „Tarnopol” i „Eliaszuki” w gminie Narewka oraz „Dubicze Istok” w gminie Dubicze Cerkiewne – na realizację tych czterech przedsięwzięć samorząd wydatkował w 2019 r. ponad 2,8 mln zł – docelowo wartość projektów przekracza 50 mln zł. Realizacja tych – bądź co bądź – trudnych przedsięwzięć, wymagających żmudnej pracy administracyjnej i znajomości skomplikowanej tematyki, jaką niewątpliwie są scalenia, przebiega pomyślnie – na tyle, że powiat został wyróżniony w XLIII Ogólnopolskim Konkursie Jakości Prac Scaleniowych.
2019 rok upłynął również pod znakiem realizacji inwestycji drogowych: wspólnym wysiłkiem Zarządu Powiatu Hajnowskiego ze Starostą Hajnowskim Andrzejem Skiepko jako Przewodniczącym oraz Zarządu Dróg Powiatowych na czele z Dyrektorem Mikołajem Janowskim, udało się pozyskać kolejne fundusze dla rozwoju samorządu. Efekty są już widoczne - z początkiem listopada br. dokonano odbioru dwóch inwestycji – przebudowy odcinka drogi powiatowej nr 1602B w Czyżach oraz remontu odcinka drogi powiatowej nr 1628B w miejscowości Kutowa. Przypomnijmy - wartość inwestycji w miejscowości Czyże to 1 251 827,49 zł, z kolei remont drogi powiatowej nr 1628B w miejscowości Kutowa to koszt 704 624,86 zł. Oczywiście nie są to jedyne inwestycje drogowe, jakie samorząd zrealizował, o czym informowaliśmy w grudniu ub. (zobacz więcej klikając w link: Prace na drogach powiatowych). Ponadto, Powiat Hajnowski bierze udział w międzynarodowym projekcie badawczym „MARA – Mobility and Accesibility in Rural Areas (Mobilność i dostępność na obszarach wiejskich)”. W ramach realizacji przedsięwzięcia zostaną opracowane i przetestowane konkretne rozwiązania dotyczące mobilności, dostosowane do potrzeb każdego z obszarów. Docelowo projekt ma przyczynić się do podniesienia mobilności mieszkańców i turystów w naszym regionie i krajach basenu Morza Bałtyckiego – naszych międzynarodowych partnerów. Wartość przedsięwzięcia to ponad 330 tys. zł, projekt będzie kontynuowany w 2020 r.
W 2019 roku ukończono za to inwestycję instalacji fotowoltaicznych służących do wytwarzania energii elektrycznej z promieniowania słonecznego na czterech budynkach należących do Starostwa Powiatowego w Hajnówce: Zespołu Szkół Zawodowych w Hajnówce, Środowiskowego Domu Samopomocy w Hajnówce, Domu Pomocy Społecznej ROKITNIK w Białowieży oraz Specjalnego Ośrodka Szkolno – Wychowawczego w Hajnówce. Zamontowane instalacje umożliwią produkcję energii elektrycznej w wysokości ok. 85,46 MWh, co z kolei przełoży się na redukcję emisji gazów cieplarnianych o ok. 69,39 ton w skali roku! A to oznacza oszczędności w budżecie i poprawę kondycji środowiska naturalnego. Całkowita wartość po realizacji projektu to 558 200,00 zł z czego dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 wynosi 294 983,74 zł.
Zobacz więcej: Powiat zakończył realizację kolejnego projektu
Instalacja paneli fotowoltaicznych to nie jedyne przedsięwzięcie podjęte przez samorząd na rzecz promocji technologii OZE w regionie. Od 2019 r. w powiecie funkcjonuje Centrum Energii Odnawialnej - to nowa inicjatywa Powiatu Hajnowskiego, realizowana w wyniku kontynuacji współpracy ze Stowarzyszeniem Energievision Frankenwald e.V. w Kronach. Utworzenie Centrum Kompetencji energii odnawialnej i efektywności energetycznej na Podlasiu w powiatach hajnowskim i białostockim ma za zadanie promować technologię OZE w regionie, z jego usług mogą korzystać przedstawiciele samorządów i instytucji, ale również mieszkańcy i przedsiębiorcy. Oferowana pomoc jest bardzo konkretna: nasi eksperci służą fachowym doradztwem w zakresie analizy wyboru najkorzystniejszych rozwiązań – w Centrum mieszkańcy mogą otrzymać wyliczenia dotyczące wielkości instalacji w odniesieniu do rocznego zapotrzebowania na energię elektryczną oraz zakładanej ilości produkcji prądu. Dodatkowo każdy zainteresowany otrzyma koncepcję instalacji fotowoltaicznej bądź solarnej zawierającą propozycję umieszczenia paneli na dachu wraz z analizą zwrotu poniesionych kosztów. Zachęcamy do skorzystania z pomocy:
Adres Centrum Energii Odnawialnej
3 Maja 25a (I piętro), 17-200 Hajnówka
tel. 85 682 2169
A o samym projekcie więcej pod linkiem: OZE to przyszłość. Powiat Hajnowski rozpoczął realizację nowego projektu.
Tymczasem na finiszu pozostaje projekt inwestycyjny Szlakiem bioróżnorodności Puszczy Białowieskiej, obejmujący zagospodarowany zostanie parking Zwierzyniec, przy drodze Hajnówka – Białowieża. W ramach istniejącego Białowieskiego Szlaku Transgranicznego powstała ścieżka edukacyjna opatrzona tablicami informacyjnymi o tematyce bioróżnorodności Puszczy Białowieskiej. Integralną częścią szlaku jest nowowybudowany obiekt turystyczny na parkingu, w którym znajdować się będzie m.in. informacja turystyczna. Realizacja tej inwestycji w 2019 r. pochłonęła 2,9 mln zł.
Inwestycja w człowieka – projekty z zakresu pomocy społecznej
Choć projekty inwestycyjne to ważny czynnik determinujący rozwój regionu, na mapie projektów nie zabrakło inicjatyw z zakresu pomocy społecznej i edukacji. W 2019 r. zakończony został projekt „Szansa w Integracji” - projekt miał na celu wsparcie osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym – czyli tej grupy społecznej, której najtrudniej odnaleźć się w realiach rynku pracy i postawić pierwszy krok naprzód. W efekcie, w wyniku realizacji szkoleń zawodowych 36 osób podwyższyło lub uzyskało nowe kompetencje zawodowe, 34 osoby skorzystały ze staży zawodowych, a spośród osób, które zakończyły udział w projekcie, 22. uczestników podjęło pracę – dzięki otrzymanej pomocy. Przedsięwzięcie realizowane od sierpnia 2018 r., zakończono w styczniu 2020 r. Wartość projektu to 1 374 686,83zł, z czego dofinansowanie wynosi 1 305 717,47zł.
Zobacz więcej: Szansa w integracji – Powiat partnerem projektu społecznego
Wsparcie i szansę na to, by zmienić coś w swoim życiu otrzymają kolejne osoby – w ramach dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014 – 2020 w Powiecie Hajnowskim w 2019 r. swoją działalność rozpoczęło Centrum Integracji Społecznych (CIS). CIS działający w Powiecie Hajnowskim pomocą obejmie 60 osób. Uczestnik, który zgłosi się do CIS może liczyć na kompleksową pomoc z zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej. W wyniku realizacji projektu do Powiatu Hajnowskiego trafi ponad 2,6 mln zł.
O założeniach CIS przeczytacie pod linkiem: W Powiecie Hajnowskim powstanie Centrum Integracji Społecznych.
Powiat Hajnowski jest również partnerem w realizacji przedsięwzięcia wspierającego rozwój edukacji. W ramach realizowanego od 2017 r. projektu pn. „Kompleksowy system rozwijania kompetencji i umiejętności osób dorosłych zgodnie z potrzebami regionalnymi gospodarki”, powiat hajnowski otrzymał blisko 5 mln zł na wsparcie mieszkańców regionu w procesie podnoszenia wykształcenia. W 2019 r. wydatkowano na ten cel ponad 2,8 mln zł. W ramach projektu zainteresowane osoby otrzymały dofinansowanie do szkoleń i kursów w zakresie informatyki i języków obcych, studiów podyplomowych, a także szkoleń zawodowych. Projekt potrwa do czerwca 2020 r.
Wsparcie dla uczniów – projekty edukacyjne
Pozostałe inicjatywy o charakterze edukacyjnym – realizowane są przez szkoły, dla których Powiat Hajnowski jest organem prowadzącym. II LO z DNJB w porozumieniu z LO z Litewskim Językiem Nauczania im. 11 Marca w Puńsku oraz partnerem zagranicznym Gimnazjum im. Franciszka Skaryny w Wilnie jest w trakcie realizacji projektu „Mniejszości Narodowe Bogactwem Europy”, który umożliwia poszerzenie horyzontów myślowych, podniesienie kompetencji językowych oraz poznanie innych kultur. Z kolei I LO w Hajnówce po raz czwarty przystąpił do realizacji programu Erasmus+ - z początkiem listopada 2019 r. w LO realizowany jest projekt „Równowaga między ekologią a ekonomią - globalne wyzwanie” ("Balancing Ecology and Economy - A Global Challenge"). Międzynarodowymi partnerami w projekcie są szkoły z Niemiec, Holandii, Danii, Hiszpanii i Rumunii. Dzięki realizacji projektu uczniowie poznają inne kraje (w grudniu ub. odbył się wyjazd do Holandii), podszlifują język angielski oraz poszerzą swoją wiedzę z zakresu ekologii, ekonomii i przyrody.
Więcej o projekcie pod linkiem: Erasmus+ w I LO w Hajnówce.
Niemniej absolutnym liderem w zakresie realizacji projektów unijnych pozostaje Zespół Szkół Zawodowych w Hajnówce, którego uczniowie od wielu lat mają możliwość odbywania płatnych staży – także zagranicą, ponadto nabywają dodatkowe kompetencje dzięki realizacji nadprogramowych kursów zawodowych i dodatkowych zajęć przedmiotowych. A wszystko to za sprawą zrealizowanych projektów: „ERASMUS+ Dobry zawód - dobra praca w regionie” (wartość projektu to 300 303,39 zł), „ERASMUS+ Szkoła otwarta na Europę” (w 2019 wydatkowano 17 261,56 zł, całkowita wartość to 74496 euro), „Podniesienie jakości kształcenia zawodowego w ZSZ w Hajnówce poprzez realizację Kompleksowego Programu Rozwojowego Szkoły” (w 2019 r. wydatkowano na realizację projektu 459 326,04 zł, jego całkowita wartość zaś to ponad 1,1 mln zł). W 2020 r. szkoła bynajmniej nie osiada na laurach – uczniowie nadal mogą nabywać nowe umiejętności i kompetencje, zdobywać zawodowe doświadczenie na krajowych i zagranicznych rynkach pracy.
Zobacz więcej: Doświadczenie w parze z wiedzą.
W obszarze edukacji swój wkład ma także samorząd Powiatu Hajnowskiego. W 2019 r. Starostwo Powiatowe zakończyło realizację projektu „Puszcza i Ludzie”. Przedsięwzięcie adresowane do mieszkańców regionu miało na celu podniesienie świadomości ekologicznej, a także budowanie społeczeństwa obywatelskiego w obszarze ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. Trwający prawie dwa lata projekt zaowocował wieloma przedsięwzięciami, angażującymi szereg różnorodnych instytucji ale przede wszystkim mieszkańców. Inicjatywy o różnorodnym charakterze pozwoliły poznać Puszczę Białowieską, jej bogactwo różnorodności biologicznej, wpływ na gospodarkę, kulturę i historię regionu. Najlepszym wskaźnikiem wartości przedsięwzięcia pozostają liczby – w projekt zaangażowało się 3942 uczestników – samorządowców, przedstawicieli instytucji ale także młodzież, rodzice z dziećmi, dorośli mieszkańcy regionu. Na realizację projektu w 2019 r. wydatkowano z budżetu powiatu 285 243,37 zł, jego całkowita wartość zaś to 911 400,00 zł.
Zobacz więcej o projekcie: Starostwo Powiatowe w Hajnówce zakończyło realizację projektu
Wyżej wymienione informacje to tylko fragment wszystkich przedsięwzięć – przytoczone dane nie uwzględniają inwestycji zrealizowanych przez SP ZOZ (zobacz więcej: Hajnowski szpital zrealizował trzy duże inwestycje). Tymczasem 2020 r. to czas kolejnych przedsięwzięć – swoją kontynuację znajdą projekty scaleniowe, CIS, Centrum Energii Odnawialnej, MARA, projekty realizowane przez powiatowe szkoły. Ale nie tylko: w ramach Programu Polska – Białoruś – Ukraina, Powiat Hajnowski przystępuje do realizacji dwóch przedsięwzięć: edukacyjnego Przyrodnicze skarby ponad granicami - w roli partnera oraz turystycznego „Transgraniczne dziedzictwo Puszczy Białowieskiej” – w roli beneficjenta. W 2020 r. pełną parą rusza również Rozbudowa ulicy Pałacowej (dawniej ul. Olgi Gabiec) w Białowieży – droga powiatowa nr 1649B. Naszym celem jest zaspokajanie wszelkich potrzeb społeczności lokalnej - z tą misją obejmowałem stanowisko Starosty Hajnowskiego. Choć zamknęliśmy rok z dobrym wynikiem finansowym w zakresie pozyskanych i wydatkowanych nakładów na inwestycje, chcielibyśmy robić więcej. Myślę, że 2020 r. to czas refleksji i rozmów na forum lokalnym i krajowym dotyczących zasad finansowania samorządów - w sposób, by instytucje administracji lokalnej należycie i w pełni zaspokajały potrzeby wspólnoty, bez konieczności każdorazowego oglądania się na budżet. Samorząd to nie tylko granice geograficzne i statystyczne dane – to przede wszystkim ludzie, tworzący wspólnotę lokalną, a troska o jej byt to credo każdego samorządowca – podsumowuje ubiegły rok Starosta Hajnowski Andrzej Skiepko, poproszony przez redakcję o komentarz.
Katarzyna Miszczuk