Środowisko pracy rolnika w porównaniu z innymi zawodami jest bardzo specyficzne. Różnorodność prac, które musi wykonywać rolnik, sprawia, że jest on narażony na szereg niebezpiecznych, szkodliwych czynników. Również czas pracy jest nienormowany i często przekracza osiem godzin dziennie.
Do placówek terenowych i oddziału regionalnego KRUS w Białymstoku w 2016 roku zgłoszono 1593 zdarzenia wypadkowe. Od roku 2008 liczba zgłoszonych wypadków zmniejszyła się o 891 (35,9%), a osób ubezpieczonych o 19238 (17,3%).
W przypadku 1125 zdarzeń przyznano jednorazowe odszkodowania z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy rolniczej – o 35 mniej niż w 2015 roku.
Do wypadków przy pracy rolniczej w naszym regionie dochodzi najczęściej w wyniku upadku osób, co stanowi 36,1 % wszystkich zdarzeń. Jest to spowodowane głównie złym stanem nawierzchni podwórzy i ciągów komunikacyjnych, niezachowaniem ostrożności czy też stosowaniem niewłaściwego obuwia. Liczną grupę stanowią również wypadki rolników powstałe w wyniku uderzenia, przygniecenia i pogryzienia przez zwierzęta (24,1 %), będące skutkiem nieodpowiedniego postępowania ze zwierzętami, a także niewłaściwej konstrukcji zagród i kojców. Do licznych i szczególnie niebezpiecznych należą wypadki spowodowane pochwyceniem i uderzeniem przez części ruchome maszyn i urządzeń (11%). Ich przyczyną jest najczęściej wykonywanie czynności w strefie zagrożenia, brak osłon na częściach ruchomych oraz oczyszczanie, regulowanie i naprawienie maszyn przy włączonym napędzie. Do pozostałych przyczyn wypadków należą : upadek przedmiotów (6,3%), zetknięcie się z ostrymi narzędziami i innymi ostrymi przedmiotami (4,8%), uderzenia przygniecenia przez materiały i przedmioty transportowane mechaniczne lub ręczne (1,4%), oraz "inne zdarzenia" (12,8%).
Wypadki zgłaszane w 2016 roku przez rolników z województwa podlaskiego spowodowane były najczęściej przez:
-
reakcję zwierząt na nieznane bodźce i otoczenie - 14,8%
-
brak obuwia roboczego lub używanie nieodpowiedniego albo zabrudzonego - 8,2%
-
zły stan nawierzchni podwórzy, ciągów komunikacyjnych - 8,0%
-
narowistość, agresję zwierząt - 7,3 %
-
niewłaściwe operowanie kończynami w strefie zagrożenia - 4,6%
-
niewłaściwe uchwycenie, trzymanie narzędzi, środków i przedmiotów pracy - 4,4%
Rolnicy z woj. podlaskiego w 2016 roku podobnie jak w latach poprzednich wskutek wypadków najczęściej doznawali urazów kończyn górnych (45,1%) i dolnych (39,7%).W 2016 roku, podobnie jak w roku 2015 najczęściej wypadkom ulegały osoby
w wieku 40 - 59 lat (59,7%). Około 74 % wszystkich zdarzeń to wypadki z udziałem mężczyzn.
W analizowanym okresie najwięcej wypadków przy pracy rolniczej wydarzyło się w soboty (257 tj. 17,5%), a najmniej w niedzielę (130, tj. 8,8%). Podobnie jak w latach poprzednich zdarzenia miały miejsce najczęściej po południu – miedzy godziną 12.00, a 18.00 (50,4%).
Aby zapobiec wypadkom w gospodarstwie rolnym należy przestrzegać podstawowych zasad bezpiecznej pracy. Oto najważniejsze z nich:
-
Przystępując do pracy należy pamiętać o założeniu właściwego ubrania roboczego – ściśle przylegającego do ciała (bez luźnych i zwisających elementów), ale nie krępującego ruchów oraz wygodnych i nie śliskich butów – najlepiej z podwyższoną cholewką i wzmocnionym podnoskiem .
-
Na co dzień trzeba dbać o ład i porządek w obejściu gospodarstwa. Podwórze należy uporządkować, wyrównać i utwardzić. W okresie zimowym ciągi komunikacyjne na bieżąco odśnieżać i posypywać piaskiem. W drzwiach i przejściach budynków gospodarskich nie można umieszczać progów, a na korytarzach i ciągach komunikacyjnych pozostawiać zbędnych przedmiotów i narzędzi, o które łatwo się potknąć.
-
Kojce i zagrody inwentarskie należy tak konstruować, aby codzienna obsługa odbywała się bez wchodzenia pomiędzy zwierzęta. Nigdy nie należy podchodzić do zwierząt bez uprzedzenia, a podczas pracy trzeba zachowywać się zdecydowanie, ale spokojnie i rozważnie. W żadnym przypadku nie można pozwalać na drażnienie i złe traktowanie zwierząt, by nie odpłaciły się tym samym.
-
Przed przystąpieniem do pracy należy zawsze sprawdzić stan techniczny maszyn i urządzeń, w tym stan osłon zespołów roboczych. Wszelkie czynności obsługowe (np. oczyszczanie, regulowanie, zakładanie sznurka do prasy) można wykonywać tylko przy wyłączonym napędzie maszyny i silniku ciągnika oraz zabezpieczeniu przed opadnięciem lub przemieszczeniem się.
PLIK DO POBRANIA:
Urszula Perkowska
Inspektor
OR KRUS w Białymstoku