Piętnastego lutego ma miejsce jedno z 12. największych świąt obchodzonych przez cerkiew prawosławną na pamiątkę przyniesienia przez Maryję Dzieciątka Jezus do Świątyni jerozolimskiej. W święto Ofiarowania Pańskiego wierni przychodzą do cerkwi ze świecami, których płomień ma zapewnić bezpieczeństwo.
Tradycja czczenia Ofiarowania Pańskiego sięga VI w. Święcone wówczas świece od czasów Unii Brzeskiej (1596) nazywano gromnicami (sreteńska świeca). Trzonem nazwy jest słowo „grom” wskazujące na funkcję poświęconych świec. Święto Ofiarowania Pańskiego obfituje w symbole.. Tradycja nadała im niezwykłą moc – zapalony płomień gromnicy doniesiony do domu po Mszy św. ma zwiastować zgodę i miłość w rodzinie. Świece miały chronić od nieszczęść, piorunów, pożarów i inny kataklizmów. W dawnej wsi podlaskiej w trakcie burzy domownicy obchodzili z zapaloną świecą wszystkie kąty kreśląc znak krzyża. Zresztą do dziś w wielu domach w trakcie potężnych burz, widać kojący płomień… Ochronę ogniska domowego zapewniały także inne praktyki magiczne takie jak kreślenie płomieniem znaku krzyża na belce sufitu lub górnej futrynie drzwi, osmalanie końcówek włosów z czterech stron głowy. Sreteńska świeca towarzyszy człowiekowi do ostatnich chwil – wyobraża Chrystusa jako Światłość światła, stąd zapaloną wtyka się w ręce umierających. Gromnice wkładane są także do trumny, by zmarły mógł sobie oświetlać drogę po zaświatach.
Lutowy kalendarz obrzędowy jest bardzo bogaty w obrzędy mające zapewnić bezpieczeństwo i ochronę przez cały kolejny rok. Drogi tradycji ludowej oraz chrześcijańskiej często krzyżują się, tworząc splot tajemniczych symboli, który spina pierwiastek duchowy.
Katarzyna Nikołajuk
Z cyklu "Lutowa kartka z kalednarza" ukazały się artykuły:
Sól i chleb świętej Agaty broni od ognia chaty. Kartka z kalendarza: 5 luty, dzień św. Agaty
Kartka z kalendarza: 03.02 „Błażejki”
Kartka z kalendarza: 14 luty – to nie tylko Walentynki
Kartka z kalendarza: 16 luty – Maslenica. Siedem dni zabawy i radości
Tradycyjne wypalanie znaku krzyża miało chronić dom przed nieszczęściami fot. internet