Białowieski Program Rozwoju – Ministerstwo Środowiska dla ochrony Puszczy Białowieskiej
Ministerstwo Środowiska przekazało gminom projekt rozporządzenia dotyczący poszerzenia Białowieskiego Parku Narodowego o blisko 12 tys. ha. Spodziewana zgoda rad gmin na proponowane poszerzenie otworzy drogę do pozyskania 75 mln złotych na program dotacji i pożyczek dla projektów prorozwojowych powiatu hajnowskiego w ramach tzw. Białowieskiego Programu Rozwoju.
Przygotowany w Ministerstwie Środowiska tekst rozporządzenia definiuje przestrzenny zakres poszerzenia Białowieskiego Parku Narodowego, który jest wynikiem prowadzonych od 2009 r. negocjacji z lokalnymi samorządami.
- To przypieczętowanie ważnego etapu negocjacji Białowieskiego Programu Rozwoju. Uzgodnienia formalne zabiorą jeszcze trochę czasu, najważniejsze jednak że wspólnie z lokalnymi samorządami podążamy w kierunku poszerzenia terenu Białowieskiego Parku Narodowego, a przez to zapewnienia Puszczy Białowieskiej lepszej ochrony, co jest naszym głównym celem - podkreśla prof. Andrzej Kraszewski, minister środowiska.
W wyniku negocjacji ministerstwa środowiska z przedstawicielami gmin puszczańskich uzgodniono kształt porozumienia i wielkość poszerzenia w pierwszym etapie: ok. 12 tys. ha. Zaproponowany przez Ministerstwo Środowiska Białowieski Program Rozwoju (BPR) oferuje m.in.:
* Poszerzenie terenu Białowieskiego Parku Narodowego o teren około 12 tys. ha na terenie 3 gmin: Białowieża, Hajnówka, Narewka.
* Oddanie do dyspozycji samorządów ok. 70 mln zł dotacji na projekty pro środowiskowe, na które zapotrzebowanie zgłosiły samorządy. Środki dostępne będą od momentu oficjalnej zgody rad gmin, powiatu oraz sejmiku województwa na poszerzenie BPN. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku będzie odpowiedzialny za wdrażanie Białowieskiego Programu Rozwoju.
* 5 mln zł pożyczek m.in. na sfinansowanie wkładu własnego dla finansowanych ze środków unijnych inwestycji w kanalizację sanitarną.
Zakres poszerzenia – mapka w załączeniu.
Konkretny termin decyzji o powiększeniu BPN zależy m.in. od terminów głosowań w radach gmin Białowieży, Hajnówki i Narewki nad przesłanym rozporządzeniem.
- Zależy nam na sprawnym prowadzeniu tego procesu i jak najszybszym sfinalizowaniu pierwszego etapu poszerzenia – dodaje minister Kraszewski. Dziękuje przedstawicielom samorządów gmin puszczańskich za dialog i wypracowanie wspólnego rozwiązania. Liczę, że już wkrótce mieszkańcy gmin puszczańskich przekonają się jakie korzyści dla całego regionu niesie poszerzenie BPN oraz związany z nim Białowieski Program Rozwoju – podsumował minister Kraszewski.
BPR to szansa na rozwój regionu dzięki inwestycjom, modelowy przykład jak pogodzić lokalne potrzeby (inwestycje w infrastrukturę, rozwój turystyki) z potrzebą ochrony przyrody. Gwarantuje mieszkańcom zachowanie dotychczasowych praw do korzystania z lasu - bezpłatny wstęp, zbiór runa czy dostęp do drewna. Jest szansą na rozwój turystyki, usług wokół niej skoncentrowanych (noclegi, lokalne produkty, usługi gastronomiczne), a co za tym idzie zaowocuje stworzeniem nowych miejsc pracy.
Projekty, które będą realizowane za pieniądze z BPR to m.in.: instalacje kolektorów słonecznych u indywidualnych mieszkańców, przydomowe oczyszczalnie ścieków, termomodernizacje budynków użyteczności publicznej (m.in. szkół), kanalizacje, budowa ścieżek turystycznych, modernizację oczyszczalni ścieków, modernizacje oświetlenia ulicznego.
Dziś park narodowy zajmuje 10,5tys ha i chroni 20% polskiej części Puszczy Białowieskiej. W wyniku pierwszego etapu poszerzenia BPN objąłby powierzchnię 22,5tys ha. Minister Kraszewski deklaruje rozpoczęcie rozmów na temat drugiego etapu poszerzenia, tak by poszerzyć park do docelowych ok. 30 tys. ha.
Na obszarze Puszczy poza BPN, gospodarkę leśną w ograniczonym zakresie, prowadzą Lasy Państwowe. W 2010 r. planowane jest pozyskanie drewna o 20 proc. niższe niż w roku poprzednim (2010 – 83 tys. m3, 2009 – 102 tys. m3). Co roku w Puszczy Białowieskiej na terenie zarządzanym przez Lasy Państwowe przyrasta ok. 5m3 drewna na każdy hektar (przy pozyskiwanych ok. 2m3 na hektar). W ciągu ostatnich 40 lat masa drewna (wysokość i grubość) wzrosła o 50 proc. W tym samym okresie średni wiek drzew wzrósł z 72 lat do 79.
www.mos.gov.pl